Pakt dla transplantologii
Zespół Opieki Zdrowotnej w Wągrowcu przystąpił do „Wielkopolskiego Paktu dla Transplantologii”. To deklaracja, która zobowiązuje sygnatariuszy do wspólnych działań oraz do przypominania, że przeszczepianie organów jest niezwykle ważne – dla wielu osób to jedyna szansa na zdrowie i życie. Impulsem dla tej inicjatywy stały się potrzeby pacjentów ilustrowane danymi statystycznymi – miniony rok pod względem transplantacji był w Polsce rekordowy, przeszczepiono ponad 1.800 narządów pozyskanych od zmarłych pacjentów, jednak w Wielkopolsce liczba takich zabiegów w ostatnich latach spadła.
Deklarację podpisano uroczyście 6 marca br., na zakończenie zorganizowanej przez Szpital Wojewódzki w Poznaniu konferencji poświęconej tejże problematyce. Wszystkie instytucje, które podpisały Pakt, zobowiązały się do propagowania idei transplantologii, wymiany wiedzy i doświadczeń oraz wspólnego przygotowywania działań i spotkań.
Każdy sygnatariusz wchodzi też w skład Wojewódzkiej Rady Transplantacyjnej. Spotyka się ona minimum raz w roku, a jej zadaniem jest tworzenie spójnej polityki rozwoju medycyny transplantacyjnej w województwie i koordynacja ustalonych zadań oraz działań.
Powołano też Wojewódzki Zespół Roboczy ds. Transplantologii – składać się on będzie z przedstawicieli wskazanych przez konsultantów wojewódzkich ds. transplantologii oraz w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii, Wielkopolski Urząd Wojewódzki, Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego, NFZ, samorządy powiatowe, koordynatora wojewódzkiego i podmioty lecznicze. Jego zadaniem będzie m.in. opracowywanie strategii działań na rzecz transplantacji, a także opiniowanie merytoryczne programów czy projektów oraz zbieranie i analizowanie danych dotyczących transplantacji w województwie.
Zgodnie z danymi Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do Spraw Transplantacji „Poltransplant” w grudniu 2023 roku na Krajowej Liście Oczekujących na Przeszczepienie narządu znajdowało się 1.965 osób. Najwięcej chorych (ponad 1,1 tys.) potrzebowało nerki, wiele osób czekało także na przeszczepy serca czy wątroby. Statystyki wskazują również, że w całym ubiegłym roku zostało zgłoszonych 573 rzeczywistych dawców narządów.
Czym jest transplantacja?
Transplantacja (inaczej donacja lub przeszczepienie) to operacja, która polega na pobraniu narządu, tkanki lub komórek od dawcy i wszczepieniu go do organizmu biorcy. Przeszczep jest metodą ratowania życia osób ciężko chorych, które potrzebują zdrowego narządu. Jeden dawca może w ten sposób uratować nawet kilka osób.
W stolicy Wielkopolski przeszczepianie narządów ma miejsce od wielu lat. Ośrodek transplantacji nerek w Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu skończył w styczniu 30 lat. Od 11 lat działa też drugi ośrodek przeszczepiania nerek w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym. Od 2010 roku w Poznaniu przeszczepia się serca, a od 2014 r. – płuca.
Każdego roku w 2/3 szpitali w kraju nie identyfikuje się potencjalnych dawców narządów, mimo stale rosnącej liczby pacjentów, oczekujących na przeszczep. Przyczyn takiego stanu jest wiele – a jedną z nich jest niski stan wiedzy na temat pobierania i przeszczepiania narządów oraz brak systematycznych działań, zmierzających do zmiany tej postawy.
Jak zostać dawcą?
Osoby pełnoletnie nie muszą nigdzie zgłaszać, że chcą po śmierci przekazać swoje narządy oczekującym na przeszczep. Przed ich pobraniem od osób, które nie skończyły 18 lat, lekarze zawsze pytają o decyzję rodziców lub opiekunów prawnych.
Mimo że nie trzeba deklarować zgody na transplantację po śmierci, wiele osób dodatkowo rejestruje się w bazach dawców różnych organizacji pozarządowych lub nosi bransoletki bądź karty dawcy, potwierdzające ich zgodę.
Osoby, które nie chcą, by ich narządy były po śmierci przeszczepiane innym, mogą zgłosić to w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów.
